Trẻ nhỏ khó ngủ hay giấc ngủ không đủ sâu là vấn đề khiến nhiều bố mẹ lo lắng, vì giấc ngủ quan trọng, là nền tảng cho sự phát triển khỏe mạnh của con bạn về thể chất, tinh thần và nhận thức; hiểu được điều này, Nệm Thắng Lợi mong muốn giúp bố mẹ nhận diện nguyên nhân trẻ em ít ngủ và tìm ra giải pháp phù hợp giúp con có giấc ngủ sâu, trọn vẹn mỗi đêm.
Thế nào là “trẻ ngủ ít”?
Việc xác định con bạn có “ngủ ít” hay không cần nhìn vào tuổi của con. Mỗi độ tuổi có nhu cầu giấc ngủ khác nhau; có số giờ ngủ trung bình được khuyến nghị cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, và trẻ lớn hơn. Tuy nhiên, bố mẹ hãy nhớ, mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt. Quan trọng hơn cả là chất lượng của giấc ngủ đó và cách con thể hiện vào ban ngày. Một đứa trẻ ngủ ít hơn mức trung bình một chút nhưng vẫn tỉnh táo, vui vẻ, và phát triển tốt thì có thể bé đã ngủ đủ với nhu cầu của riêng mình.
Nguyên nhân trẻ em ít ngủ
Để giúp con ngủ ngon, bố mẹ cần tìm hiểu gốc rễ vấn đề; có nhiều nguyên nhân trẻ em ít ngủ, thường phân loại thành các nhóm chính. Một phần đến từ thể chất và sinh lý; con có thể đói bụng, quá no, khó chịu vì tã ướt, hoặc đang trải qua mọc răng, đợt tăng trưởng nhanh; khi con ốm nhẹ với các triệu chứng như cảm, sốt, ho, đau bụng, giấc ngủ cũng bị ảnh hưởng; tình trạng quá mệt hoặc hưng phấn cao độ trước giờ ngủ cũng làm con khó vào giấc. Môi trường ngủ cũng là nguyên nhân; phòng ngủ quá sáng, ồn ào, nóng hoặc lạnh; giường hay quần áo không thoải mái khiến con trằn trọc; lịch đi ngủ và thức dậy không cố định tạo xáo trộn; tiếng động hay ánh sáng bất ngờ từ bên ngoài làm con giật mình tỉnh giấc.
Bên cạnh đó, các yếu tố tâm lý và hành vi cũng góp phần vào tình trạng trẻ ít ngủ; con có thể trải qua lo lắng khi phải xa bố mẹ lúc ngủ (lo lắng chia ly), sợ hãi bóng tối, gặp ác mộng hoặc bóng đè; những thay đổi lớn trong cuộc sống như chuyển nhà, bắt đầu đi học khiến con căng thẳng; thiếu thói quen đi ngủ đều đặn làm con khó chuẩn bị tâm lý; sử dụng thiết bị điện tử trước giờ ngủ ảnh hưởng trực tiếp đến não bộ; đôi khi, con thức dậy chỉ vì muốn thu hút sự chú ý của bố mẹ. Bố mẹ cũng cần xem xét các vấn đề y tế đòi hỏi sự can thiệp chuyên gia; một số trẻ có rối loạn giấc ngủ như ngưng thở khi ngủ, hội chứng chân không yên; trào ngược dạ dày thực quản gây khó chịu khi nằm; dị ứng làm khó thở, ngứa ngáy ảnh hưởng đến giấc ngủ; các bệnh mạn tính hoặc tác dụng phụ thuốc cũng có thể là nguyên nhân; với những trường hợp này, bố mẹ cần đưa con đi khám để bác sĩ chẩn đoán, điều trị phù hợp.
Hậu quả của tình trạng trẻ ngủ ít kéo dài
Giấc ngủ không đủ kéo dài ảnh hưởng nhiều mặt đến con bạn; sự phát triển thể chất có thể chậm lại, tác động trực tiếp đến chiều cao và cân nặng. Khả năng học hỏi, ghi nhớ kiến thức cũng giảm sút, ảnh hưởng đến nhận thức của con; con dễ trở nên cáu kỉnh, hành vi thay đổi, tâm trạng thất thường; đồng thời, hệ miễn dịch yếu đi, khiến con dễ mắc bệnh hơn.
Tình trạng ngủ ít kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến con mà còn tạo áp lực, gây căng thẳng cho cả gia đình. Việc hiểu rõ những hậu quả này giúp bố mẹ nhận ra tầm quan trọng của việc tìm kiếm giải pháp phù hợp, từ đó giúp con có giấc ngủ đủ và chất lượng, mở ra tương lai phát triển tốt đẹp hơn.
Cách khắc phục và giúp trẻ ngủ ngon hơn
Để giúp con tìm lại giấc ngủ ngon, bố mẹ có thể bắt đầu từ những việc nhỏ nhưng kiên trì thực hiện; quan trọng là nhận diện chính xác nguyên nhân trẻ em ít ngủ để từ đó áp dụng giải pháp phù hợp. Việc đầu tiên là xây dựng thói quen và tạo môi trường ngủ lành mạnh cho con, bằng cách duy trì giờ đi ngủ và thức dậy cố định mỗi ngày, thiết lập một trình tự thư giãn trước giờ ngủ như tắm nước ấm, đọc sách, nghe nhạc nhẹ, đồng thời đảm bảo phòng ngủ tối, yên tĩnh, nhiệt độ thoải mái và chọn chăn ga gối mang lại cảm giác dễ chịu.
Bên cạnh đó, bố mẹ cần điều chỉnh chế độ ăn uống, tránh cho con ăn quá no hoặc để con đói khi đi ngủ, đặc biệt tránh đồ uống có caffeine vào buổi chiều tối; đồng thời, hạn chế các yếu tố gây kích thích bằng việc dừng cho con xem TV, điện thoại ít nhất một đến hai giờ trước giờ ngủ, và không để con chơi đùa quá sức hoặc xem nội dung đáng sợ gần giờ đi ngủ. Nếu nguyên nhân xuất phát từ tâm lý, hãy trấn an con khi sợ hãi, có thể dùng đèn ngủ mờ hoặc kiểm tra phòng để con thấy an toàn, dạy con cách tự xoa dịu như ôm một món đồ chơi yêu thích, và kiên nhẫn đồng hành qua giai đoạn lo lắng chia ly của con. Với các vấn đề thể chất thông thường, bố mẹ cần xử lý ngay lập tức như thay tã bẩn, đảm bảo con bú hoặc ăn đủ no trước giấc đêm, và xử lý triệu chứng khó chịu như nghẹt mũi, hạ sốt, nhưng luôn nhớ hỏi ý kiến bác sĩ về chỉ định y tế; cuối cùng, nếu bác sĩ đã chẩn đoán nguyên nhân là bệnh lý, việc tuân thủ chặt chẽ phác đồ điều trị là điều quan trọng nhất. Bố mẹ chính là điểm tựa vững chắc giúp con tìm lại giấc ngủ bình yên.
Kết luận
Có nhiều nguyên nhân trẻ em ít ngủ khác nhau, việc nhận diện gốc rễ vấn đề là bước đi quan trọng giúp con có giấc ngủ tốt hơn; bố mẹ cần ghi nhớ mỗi đứa trẻ có nhu cầu và phản ứng riêng, đòi hỏi cách tiếp cận phù hợp, vì phương pháp hiệu quả với trẻ này có thể không áp dụng cho trẻ khác. Hành trình tìm lại giấc ngủ cho con cần sự kiên nhẫn; bố mẹ đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia giấc ngủ trẻ em khi cần thiết; Nệm Thắng Lợi mong rằng những chia sẻ này giúp bố mẹ tự tin hơn, đồng hành cùng con yêu tìm lại giấc ngủ sâu, trọn vẹn, chuẩn bị nền tảng tốt nhất cho sự phát triển và những ngày mới đầy năng lượng; mời bố mẹ truy cập website Nệm Thắng Lợi để tham khảo thêm thông tin chi tiết.