Ngủ hay mơ nói linh tinh

Khi được người thân kể lại rằng bạn hay nói chuyện, la hét hoặc cười một mình lúc đang say ngủ, hãy yên tâm rằng bạn không hề đơn độc, bởi tình trạng ngủ hay mơ nói linh tinh này thực chất là một hiện tượng phổ biến và thường vô hại. Thấu hiểu những băn khoăn đó, bài viết này sẽ cùng bạn đi sâu tìm hiểu các nguyên nhân cụ thể, nhận biết dấu hiệu nào về sức khỏe cần được chú ý, đồng thời mang đến những giải pháp toàn diện, từ việc tự chăm sóc đến hỗ trợ y tế, nhằm giúp bạn tìm lại sự bình yên và có được giấc ngủ trọn vẹn hơn mỗi đêm.

Nói Mơ Là Gì? Hiểu Đúng Về Hiện Tượng Này

Nói mơ, về bản chất, là hiện tượng phát ra âm thanh hoặc lời nói trong lúc ngủ, một hành động hoàn toàn trong vô thức mà não bộ không hề nhận thức hay kiểm soát được. Vì vậy, bạn có thể yên tâm rằng đây chỉ là một phần tự nhiên của chu trình giấc ngủ ở nhiều người, không phải là điều đáng lo ngại.

Lời nói khi mơ thường có nội dung gì?

Nội dung lời nói khi mơ có thể rất đa dạng, từ những tiếng lẩm bẩm không rõ nghĩa, những từ ngữ rời rạc cho đến cả một cuộc đối thoại thể hiện cảm xúc như vui, buồn hoặc giận dữ. Điều quan trọng bạn cần hiểu là những lời nói này thường không phản ánh sự thật hay tiết lộ bí mật, bởi chúng chỉ là sự sắp xếp ngẫu nhiên của ký ức và suy nghĩ diễn ra trong não bộ khi bạn ngủ.

Nói mơ xảy ra ở giai đoạn nào của giấc ngủ?

Giấc ngủ của chúng ta có nhiều giai đoạn khác nhau, và nói mơ có thể xuất hiện ở bất kỳ giai đoạn nào, nhưng tính chất lời nói sẽ có sự khác biệt rõ rệt:

• Giai đoạn giấc ngủ không chuyển động mắt nhanh: Khi cơ thể dần đi vào trạng thái nghỉ ngơi sâu nhưng chưa có giấc mơ, lời nói phát ra có thể mạch lạc và dễ hiểu hơn, giống như một lời độc thoại ngắn.
• Giai đoạn giấc ngủ có chuyển động mắt nhanh: Ngược lại, đây là thời điểm những giấc mơ sống động hình thành, nên lời nói thường gắn liền với cảm xúc trong mơ, do đó có thể là những tiếng la hét, cười hoặc những câu nói rời rạc, khó hiểu hơn.

7+ Nguyên Nhân Phổ Biến Khiến Bạn Ngủ Hay Nói Mơ

Hiểu được nguyên nhân là bước đầu tiên để bạn tìm lại sự yên tĩnh cho giấc ngủ. Tình trạng ngủ hay nói mơ thường không xuất hiện ngẫu nhiên mà bắt nguồn từ những yếu tố quen thuộc trong cuộc sống và sức khỏe của chúng ta.

1. Căng thẳng và lo âu
   Những áp lực từ công việc hay cuộc sống khi đi vào giấc ngủ có thể khiến não bộ tiếp tục xử lý và biểu hiện thành lời nói, biến đây trở thành một trong những lý do hàng đầu gây ra hiện tượng nói mơ.
2. Thiếu ngủ hoặc rối loạn lịch trình sinh hoạt
   Tương tự, một lịch trình ngủ nghỉ không đều đặn hoặc tình trạng thiếu ngủ kéo dài cũng làm gián đoạn chu trình giấc ngủ tự nhiên, khiến các giai đoạn của giấc ngủ bị xáo trộn và làm tăng khả năng bạn phát ra âm thanh.
3. Sốt cao hoặc bệnh tật
   Khi cơ thể phải chống chọi với bệnh tật, đặc biệt là lúc sốt cao, hoạt động của não bộ có thể trở nên bất thường và tạm thời kích hoạt hiện tượng nói mơ cho đến khi sức khỏe hồi phục.
4. Tác dụng của một số loại thuốc
   Tác dụng phụ của một số loại dược phẩm như thuốc điều trị trầm cảm hay thuốc huyết áp cũng có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh và chu trình giấc ngủ, từ đó dẫn đến việc nói mơ.
5. Sử dụng chất kích thích
   Việc sử dụng rượu bia hoặc caffeine gần giờ đi ngủ sẽ làm thay đổi cấu trúc giấc ngủ, khiến giấc ngủ không sâu và dễ làm bạn nói mơ hơn.
6. Yếu tố di truyền
   Hiện tượng này cũng có xu hướng di truyền trong gia đình, nghĩa là nếu cha mẹ hoặc người thân của bạn từng nói mơ, bạn cũng có khả năng sẽ trải qua điều tương tự.
7. Liên quan đến các rối loạn giấc ngủ khác
   Điều quan trọng cần lưu ý là đôi khi, nói mơ không phải là một hiện tượng đơn lẻ mà lại là triệu chứng của một rối loạn giấc ngủ khác cần được quan tâm hơn, chẳng hạn như:
   • Chứng ngưng thở khi ngủ: Tình trạng hơi thở bị gián đoạn lặp lại trong đêm có thể khiến cơ thể phản ứng bằng cách phát ra tiếng lẩm bẩm hoặc nói mơ.
   • Rối loạn hành vi giấc ngủ ở giai đoạn chuyển động mắt nhanh: Thay vì thả lỏng cơ bắp, người mắc chứng này lại cử động và nói theo những gì diễn ra trong giấc mơ của họ.
   • Hội chứng hoảng sợ ban đêm: Hiện tượng này thường gây ra những tiếng la hét, sợ hãi khi ngủ và phổ biến ở trẻ em hơn người lớn.

Các Phương Pháp Cải Thiện Tình Trạng Nói Mơ Tại Nhà

Bạn hoàn toàn có thể chủ động cải thiện tình trạng nói mơ và tìm lại một giấc ngủ sâu hơn bằng việc bắt đầu với những thay đổi thiết thực ngay trong cuộc sống hàng ngày.

Xây dựng thói quen chăm sóc giấc ngủ

Chăm sóc giấc ngủ đúng cách là nền tảng vững chắc nhất, bởi việc tạo ra những thói quen tốt sẽ giúp não bộ của bạn được nghỉ ngơi trọn vẹn và giảm thiểu các rối loạn.

• Duy trì lịch ngủ đều đặn bằng cách đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày, kể cả cuối tuần, nhằm giúp ổn định chu trình sinh học tự nhiên của cơ thể.
• Tạo một không gian ngủ lý tưởng bằng cách giữ phòng ngủ luôn tối, yên tĩnh và mát mẻ, bởi một môi trường thư giãn sẽ gửi tín hiệu cho cơ thể rằng đã đến giờ nghỉ ngơi.
• Tránh tiếp xúc với ánh sáng xanh từ điện thoại hay tivi ít nhất một giờ trước khi lên giường, vì loại ánh sáng này có thể cản trở quá trình cơ thể sản sinh hormone tạo giấc ngủ.

Học cách quản lý căng thẳng

Vì căng thẳng là một trong những nguyên nhân chính gây ra nói mơ, việc học cách thư giãn tâm trí trước khi ngủ sẽ mang lại sự khác biệt lớn.

• Dành vài phút để tập hít thở sâu hoặc thiền định nhằm làm dịu hệ thần kinh và xua tan lo âu.
• Viết nhật ký là một cách hiệu quả để giải tỏa những suy nghĩ và lo lắng ra khỏi tâm trí, để lại những bộn bề bên ngoài phòng ngủ.
• Vận động nhẹ nhàng như đi bộ hoặc tập vài động tác yoga vào buổi tối cũng giúp cơ thể thư giãn và dễ đi vào giấc ngủ hơn.

Điều chỉnh lối sống và chế độ ăn uống

Những gì bạn ăn và uống cũng ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giấc ngủ, do đó hãy hạn chế các chất kích thích như rượu bia và caffeine vào buổi chiều tối, đồng thời tránh ăn quá no gần giờ đi ngủ để cơ thể không phải làm việc quá sức.

Ghi lại nhật ký giấc ngủ

Việc ghi lại nhật ký giấc ngủ là một công cụ hữu ích để bạn tự theo dõi tình trạng của mình. Bằng cách ghi chép giờ ngủ, các hoạt động trong ngày và tần suất nói mơ, bạn sẽ có được một tài liệu giá trị, vốn rất quan trọng để bác sĩ chẩn đoán chính xác hơn nếu sau này cần đi khám.

Kết Luận

Tình trạng ngủ hay mơ nói linh tinh trong hầu hết các trường hợp đều lành tính và thường bắt nguồn từ căng thẳng hay lối sống, tuy nhiên điều quan trọng là bạn cần lắng nghe cơ thể để nhận biết những dấu hiệu cảnh báo. Vì sức khỏe giấc ngủ chính là nền tảng cho sức khỏe toàn diện, đừng ngần ngại tìm đến sự tư vấn của bác sĩ khi có bất kỳ lo lắng nào, bởi chăm sóc giấc ngủ chính là một bước đi ý nghĩa trên hành trình chăm sóc bản thân.